Posted by Dopamina to kluczowy neuroprzekaźnik dla dobrego zdrowia i ogólnego poczucia dobrostanu organizmu. Jest produkowana przez organizm w mózgu i rdzeniu przedłużonym. Za jej uwalnianie odpowiada przywspółczulny układ wydzielania zlokalizowany na zakończeniach połączeń nerwowych oraz przez nadnercza. Niedobór dopaminy prowadzi do zakłóceń i w efekcie do zaburzeń funkcjonowania organizmu. Warto poznać objawy niedoboru tego neuroprzekaźnika, dowiedzieć się jaki są najczęstsze przyczyny oraz jak im zapobiegać i jak leczyć niedobory dopaminowe.
Spieszysz się? Idź na skróty!
Za co odpowiada dopamina?
W dużym, ale ważnym uproszczeniu dopamina odpowiada za ogólne poczucie wellbeing organizmu.
Przeczytaj też: Czym jest dopamina?
W szczególności jej prawidłowy poziom w organizmie odpowiada za:
- regulację nastroju i samopoczucia,
- stymulację odczuwania przyjemności (dlatego nazywana jest hormonem szczęścia),
- zapobieganie depresji i lękom,
- wspomaganie prawidłowego funkcjonowania pamięci i koncentracji,
- prawidłowe ciśnienie tętnicze i pracę serca,
- utrzymywanie właściwego napięcia mięśniowego i motorykę,
- odpowiedź organizmu na ból,
- prawidłowe działanie funkcji nerek i trzustki,
- odporność i pracę układu immunologicznego,
- właściwe działanie gruczołów endokrynnych,
- reguluje procesy syntezy prolaktyny, gonadotropiny i hormonu wzrostu
- poczucie szczęścia i odczuwanie stanu zakochania w relacjach międzyludzkich
Niedobór dopaminy – objawy
Lista symptomów niedoboru dopaminy jest długa. Objawy niedostatecznej produkcji lub problemów w uwalnianiu tego neuroprzekaźnika mogą występować pojedynczo lub grupami. Proces degeneracji układu dopaminergicznego postępuje z czasem prowadząc do pogłębiania się zaburzeń. Długotrwałe zaburzenia to ryzyko trwałego uszkodzenia niektórych organów, które przejawiają się w upośledzeniu ich funkcji.
Niektóre symptomy niedoboru dopaminy lub niedoczynności systemu dopaminergicznego to:
- spazmy, skurcze i drżenie mięśni
- bóle
- sztywnienie mięśni
- zaburzenia równowagi
- zaparcia
- problemy z jedzeniem i połykaniem
- utrata lub niekontrolowane przybieranie wagi
- refluks
- częste zapadanie na zapalenie płuc
- problemy z zasypianiem i jakością snu
- niski poziom energii
- niezdolność do koncentracji
- poruszanie się i mówienie znacznie wolniej niż zwykle
- uczucie zmęczenia
- brak motywacji
- uczucie smutku, a nawet rozpaczy
- huśtawki nastroju
- poczucie beznadziei
- niska samoocena
- poczucie winy
- lęki i niepokój
- myśli samobójcze i tendencje do samookaleczania
- zaburzony popęd seksualny
- halucynacje i złudzenia
- brak samoświadomości
Przyczyny zaburzeń w uwalnianiu dopaminy
Niski poziom dopaminy jest najczęściej kojarzony z problemami zdrowia psychicznego. Nie są one jednak bezpośrednią przyczyną niedoboru dopaminy. Oznacza, że to nie niedobór dopaminy je wywołuje, ale to te stany chorobowe lub zaburzenia prowadzą do niskiego poziomu dopaminy w organizmie.
Niedobór dopaminy pojawia się podczas:
- Depresji
- Schizofrenii
- Psychozy (w tym halucynacji i złudzeń)
- choroby Parkinsona
W szczególności postępujący Parkinson wiąże się z utratą komórek nerwowych w pewnych obszarach mózgu. Proces ten prowadzi do trwałego niedoboru dopływu dopaminy do tych obszarów.
Uważa się także, że używanie narkotyków zaburza działanie układu dopaminergicznego. Badania naukowe dowiodły, że stosowanie substancji narkotycznych przyczynia się do podniesienia bariery aktywacji uwalniania neuroprzekaźnika. U narkomanów zaobserwowano zanikanie receptorów D2 co z kolei tłumaczy zaburzenia w uwalnianiu.
Kolejną przyczyną nieprawidłowości dopaminergicznych jest dieta. W szczególności spożywanie nadmiernej ilości cukru i nasyconych tłuszczy może obniżać zdolność organizmu do uwalniania dopaminy. Podobne skutki może przynieść brak w diecie odpowiedniej ilości protein i l-tyrosyny będącej materiałem budulcowym cząsteczek dopaminy.
Istnieją także badania wskazujące na otyłość i posiadanie pewnego specyficznego genu jako przyczynę pojawiania się deficytu dopaminowego u niektórych osób.
Leczenie niedoboru dopaminy
Leczenie deficytu neuroprzekaźnika jakim jest dopamina jest uzależnione przede wszystkim od zdolności do ustalenia podłoża pojawienia się zaburzeń.
Jeżeli lekarz zdiagnozuje schizofrenię lub depresję jako przyczynę to może przepisać leki antydepresyjne i stabilizujące nastrój. Dobór leków leży w gestii lekarza prowadzącego pacjenta i obejmuje także leki zdolne do wzmocnienia uwalniania dopaminy w organizmie chorego.
Przykładem może być Ropinirol – lek, który działając jako agonista receptorów dopaminowych łączy się z tymi receptorami wywołując działanie imitujące działanie dopaminy właściwej.
Innymi sposobami radzenia sobie i leczenia deficytu dopaminy są psychoterapia, trwałe zmiany w diecie i stylu życia oraz fizjoterapia w przypadku sztywnienia mięśni i problemów motorycznych.
Istnieją także naturalne sposoby na podwyższenie poziomu dopaminy.
Suplementy wspierające równowagę dopaminergiczną
Pewnym sposobem na wzmocnienie pracy układu dopaminowego jest też suplementacja. Codzienne stosowanie np. witaminy D, magnezu i kwasów tłuszczowych Omega-3 to również sprawdzony sposób na podniesienie poziomu dopaminy.
Koniecznie poczytaj więcej o dopaminowych suplementach.
Czy farmaceutyczna dopamina istnieje i czy leczy?
Jako lek dopamina jest stosowana w przypadkach m.in. szoku doznanego w wyniku ataku serca, traumy, pooperacyjnie. Używa się jej także w sytuacjach niedoczynności serca i niesprawności nerek.
Na rynku znaleźć można szereg farmaceutyków lub nutraceutyków (środków spożywczych łączących cechy odżywcze i lecznicze), których zadaniem jest albo dostarczenie składników potrzebnych do syntezy dopaminy przez organizm albo zastąpienie endogennej dopaminy jej farmaceutycznym odpowiednikiem.