Posted by Dopamina jest chemicznym neuroprzekaźnikiem z grupy katecholamin. Jest to hormon produkowany w określonych płatach ludzkiego mózgu zwanych płatami dopaminowymi. Jest też produkowana w rdzeniu kręgowym. Płaty dopaminowe znajdują się w pobliżu stacji uwalniania dopaminy, czyli przekaźników dopaminy. Dopamina uwalniana z tych stacji przemieszcza się wzdłuż szlaków dopaminowych do receptorów dopaminowych na innych neuronach. Tam wiąże się z receptorami dopaminowymi i aktywuje je, wyzwalając uwalnianie większej ilości dopaminy poprzez neurony dopaminowe.
Spieszysz się? Idź na skróty!
Gdzie produkowana jest dopamina?
Dopamina jest produkowana w mózgu przez wyspecjalizowane neurony. Pewne ilości dopaminy są produkowane także w rdzeniu kręgowym. Neuroprzekaźnik ten działa w obszarze zarówno obwodowego jaki centralnego układu nerwowego.
Dopamina jest obecna we wszystkich regionach mózgu, jednak główną rolę w jej uwalnianiu odgrywa produkcja dopaminy w określonych obszarach. Jeden obszar przeznaczony do produkcji dopaminy nazywany jest płatem dopaminowym. Płat ten znajduje się w obu półkulach mózgowia, oddzielony od innych płatów. Płat dopaminowy zawiera neurony, które produkują dopaminę i przekazują ją do różnych obszarów mózgu.
Miejsce występowania płatów dopaminowych w mózgu
Płaty dopaminowe znajdują się w płacie dopaminowym zwanym obszarem brzusznym (VTA). Dopamina uwalniana z płatów dopaminowych przemieszcza się do receptorów dopaminowych na komórkach dopaminowych zwanych neuronami udarowymi, które następnie uwalniają więcej dopaminy do innych połączeń lub stacji przekaźnikowych. Ścieżki przepływu neuroprzekaźnika są nazywane zbiorczo szlakami dopaminowymi. Prawie wszystkie szlaki dopaminowe przechodzą przez układ limbiczny, który znajduje się w śródmózgowiu.
Płaty dopaminowe są częścią grupy neuronów wytwarzających dopaminę. Neurony te pomagają kontrolować ruch, emocje i pragnienia.
Inny płat dopaminowy znajduje się w korze mózgowej mózgu. Obszar ten pomaga kontrolować myślenie, rozwiązywanie problemów i koordynację ręka-oko. Inne neurony wytwarzające dopaminę, zwane buławami dopaminowymi, znajdują się w obszarach układu limbicznego, znanych jako jądro ogoniaste i kanalik węchowy.
Dopamina jest uwalniana przez przekaźniki dopaminowe w szlakach dopaminergicznych, skąd wędruje do receptorów dopaminowych na neuronach dopaminergicznych. Ten system uwalniania i odbierania dopaminy pomaga kontrolować emocje, ruch, poznanie i wiele innych funkcji. Ścieżki między neuronami dopaminergicznymi tworzą obwody regulujące produkcję dopaminy.
Receptory dopaminowe i przekaźniki
Istnieje wiele receptorów dopaminowych, które wykonują różne czynności w zależności od ich lokalizacji. Dopamina uwalniana z neuronów dopaminowych wiąże się z receptorami dopaminowymi i może powodować uwalnianie dopaminy lub stymulować inne neurony poprzez aktywację sygnału przekaźnika.
Receptory dopaminowe są również przekaźnikami dopaminy znajdującymi się w wielu szlakach dopaminowych zwanych neuronami dopaminowymi. Dopamina uwalniana z neuronów dopaminowych wędruje do receptorów dopaminowych na innych neuronach dopaminowych poprzez szlaki dopaminowe. Dopamina jest łatwo rozkładana przez enzymy takie jak MAO, COMT i katechol-O-metylotransferaza. Jest również przetwarzana na dopaminę przez transportery dopaminy.
Szlaki dopaminowe
W mózgu znajdują się szlaki dopaminowe, które łączą neurony dopaminowe z receptorami dopaminowymi. Po uwolnieniu dopaminy z neuronów dopaminergicznych, przemieszcza się ona tymi szlakami, aby dotrzeć do receptorów dopaminergicznych na neuronach dopaminergicznych lub w innych obszarach docelowych. Najbardziej znana droga dopaminy rozpoczyna się w pobliżu płata dopaminowego w VTA, a kończy w obszarze limbicznym.
Co to są szlaki dopaminowe? Szlaki dopaminowe to neurony produkujące dopaminę, które pomagają kontrolować ruchy, emocje, pragnienia i poznanie. Pewne szlaki dopaminowe rozpoczynają się z płatów dopaminowych w VTA i kończą się w obszarze limbicznym. Te szlaki dopaminowe są odpowiedzialne za produkcję i uwalnianie dopaminy, która jest następnie odbierana przez receptory dopaminowe na neuronach dopaminergicznych lub dopaminergicznych. Lokalizacja dopaminy wpływa nie tylko na jej funkcję jako neuroprzekaźnika, ale także jako enzymu, gdzie dopamina ulega degradacji dzięki enzymom MAO i jest przekształcana w dopaminę przez transportery dopaminy.
Za co odpowiada dopamina?
Układ dopaminergiczny i sam neuroprzekaźnik czyli dopamina jest odpowiedzialny za regulację naszego zachowania, emocji, uczuć i psychiki. Szlaki dopaminowe są osadzone w jądrze akumbrii, które otrzymuje dopaminę z neuronów dopaminowych w obszarze brzusznym (VTA) śródmózgowia. Jądro akumbrii to obszar mózgu związany z nagradzaniem (Neuroimage, Vol. 42, No. 2, 2008)
Dopamina jest kojarzona z odczuwaniem szczęścia dlatego jest znana jako „hormon szczęścia”. Podobnie mówi sie o innym neuroprzekaźniku jakim jest serotonina.
Pełni także funkcję regulacyjną w układzie nagradzania w naszym organizmie, informując mózg o tym, czy coś jest warte zrobienia, czy nie. Uwalnianie dopaminy może być wywołane przez narkotyki, seks, miłość i jedzenie, czyli wszystkie przyjemne czynności życiowe. Z czasem poziom dopaminy spada, gdy powtarzasz daną czynność. Potrzebna jest większa ilość stymulantu by uzyskać podobny efekt. To jedna z przyczyn pojawiania się uzależnień u ludzi.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: Co to jest dopamina?